سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

تصفیه خانه آب اهر


تصفیه خانه آب اهر
 

تصفیه خانه اهر جهت تأمین بخش اعظمی از آب شرب شهر اهر طراحی و راه اندازی شده است. این تصفیه خانه در شمال غربی شهر اهر و در ارتفاع 1370 متری از سطح دریا در مسیر جاده کلیبر و در پشت نیروگاه برق شهر واقع شده است.

11-1- ظرفیت و محدوده کاری
احداث تصفیه خانه اهر در سال 1376 توسط شرکت های ارکان سازه و تهران میرآب به عنوان پیمانکارهای ساختمانی و تأسیساتی و با مشاوره شرکت آشناب آغاز و بعد ازگذشت حدود 5 سال در سال 1381 به بهره برداری رسید. ظرفیت اسمی این تصفیه خانه 445/0 متر مکعب بر ثانیه است که در حال حاضر در حدود 17/0 متر مکعب بر ثانیه بهره برداری می شود. آب خام ورودی این تصفیه خانه از سد ستارخان در 15 کیلومتری غرب شهر اهر که بر روی رودخانه اهر احداث شده تأمین و توسط خط انتقال فولادی به طول 22 کیلومتر به صورت ثقلی به تصفیه خانه منتقل می شود. آب صاف تصفیه خانه نیز در مخزن آب صاف تصفیه خانه ذخیره و سپس توسط ایستگاه پمپاژ داخل تصفیه خانه و دو خط انتقال 700 و 1700 متری به مخازن مناطق 2 و 3 انتقال می یابد. همچنین یک خط انتقال دیگر آب را به صورت ثقلی مستقیماً وارد شبکه می کند. جنس خطوط انتقال آب تصفیه شده از نوع آزبست سیمانی می باشد. محدوده کاری تصفیه خانه شامل خود تصفیه خانه و خطوط انتقال آب صاف به مخازن مناطق 2 و 3 می باشد.

11-2- وضعیت مالکیت تصفیه خانه
مالکیت زمین تصفیه خانه به مساحت 53400 متر مربع در اختیار "شرکت آب منطقه ای استان آذربایجان شرقی"  است. نحوه دسترسی به تصفیه خانه از طریق جاده کلیبر در شمال شرقی شهر اهر و پشت نیروگاه برق می باشد


11-3- مشخصات فنی تصفیه خانه
به طور کلی ابنیه، تأسیسات و تجهیزات ایجاد شده در این تصفیه خانه را می توان به شرح ذیل طبقه بندی نمود.

11-3-1- شیرخانه ورودی
این شیرخانه جهت نصب شیرهای کنترل آب ورودی و بای پس تصفیه خانه و همچنین برای نصب تجهیزات اندازه گیری مانند pH متر، کدورت سنج و دبی سنج در ابتدای مسیر ورودی آب خام به تصفیه خانه در نظر گرفته شده و مساحت آن 65/34 متر مربع به ابعاد 7/7*5/4 متر می باشد

11-3-2- آشغالگیر
به دلیل جلوگیری از ورود آشغال به تأسیسات تصفیه آب یک واحد توری آشغال گیر به ابعاد 78/1*17/2 متر در مسیر ورودی قرار داده شده است. این آشغال گیر از تسمه های فولادی مشبک ساخته شده است و اندازه چشمه های آن 55*55 میلی متر می باشد.

11-3-3- حوضچه اختلاط سریع
پس از تزریق مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند تصفیه آب وارد یک حوضچه اختلاط سریع به ظرفیت 20 متر مکعب می شود که دارای یک هم زن 22 کیلوواتی برای اختلاط یکنواخت و سریع مواد شیمیایی در آب می باشد.

11-3-4- حوضچه های زلال ساز
آب پس از خروج از حوضچه اختلاط سریع توسط حوضچه تقسیم بین حوضچه های زلال ساز که از نوع کلاریفایر (کلاریفلاکیولیتور) می باشند تقسیم می شود. این تصفیه خانه دارای چهار حوضچه زلال ساز بوده که هر کدام از آنها به قطر 32 متر و عمق 9/3 متر می باشند. همچنین هر یک از کلاریفایرها دارای یک نیم پل متحرک دوار است که بر روی آن پاروهایی به منظور جمع آوری و هدایت لجن ته نشین شده به سمت خروجی نصب شده است. تجهیزات نصب شده بر روی پل هر کلاریفایر شامل یک همزن 5/1 کیلوواتی، یک الکتروموتور 55/0 کیلوواتی و یک گیربکس و یک پمپ لجن برگشتی می باشد.

11-3-5- صافی های شنی
فرآیند فیلتراسیون آب در این تصفیه خانه توسط هشت صافی شنی تند ثقلی با مساحت 55 متر مربع انجام می گیرد. ضخامت کل لایه های ماسه حدود 100 تا 110 سانتی متر و ضریب یکنواختی دانه های ماسه (UC) معادل 65/1 می باشد. کنترل سرعت آب صافی از نوع شیر اتوماتیک می باشد. سه پمپ آب بکواش 25 کیلوواتی و سه دمنده هوای 37 کیلوواتی نیز جهت شستشوی صافی ها در نظر گرفته شده است.

11-3-6- مخازن ذخیره آب صاف
آب صاف این تصفیه خانه به مخزن اصلی ذخیره آب که 5000 متر مکعب ظرفیت داشته و در ضلع جنوبی تصفیه خانه قرار گرفته هدایت می گردد.

11-3-7- فرآیند تصفیه آب
در تصفیه خانه اهر فرآیند تصفیه آب از نوع شیمیایی، فیزیکی و میکروبی می باشد که طی آن کدورت و بار میکروبی آب خام تا میزان مطلوب استاندارد کاهش یافته و همچنین اصلاح و کاهش برخی املاح و ترکیبات شیمیایی نیز انجام می گیرد. فرآیند تصفیه آب در این تصفیه خانه شامل مراحل ذیل است:

•    آشغال گیری
•    کلرزنی مقدماتی
•    تهیه و تزریق مواد شیمیایی
•    اختلاط سریع
•    زلال سازی
•    صاف سازی
•    کلر زنی نهایی
•    ذخیره سازی سازی
•    کلر زنی نهایی
•    ذخیره سازی

11-3-7-1- مرحله آشغال گیری
در این مرحله اجسام درشت معلق در آب خام توسط توری های آشغال گیر از آن جدا می شوند تا از ورود آنها به تأسیسات تصفیه خانه جلوگیری به عمل آمده و آسیبی به تأسیسات و تجهیزات تصفیه خانه وارد نشود.

11-3-7-2- مرحله کلرزنی مقدماتی
هدف از کلر زنی آب خام، سالم سازی آب ورودی به تأسیسات به منظور اکسیداسیون و حذف نسبی آلاینده های آلی مولد بو و طعم نامطلوب، حذف نسبی آلاینده های معدنی مولد رنگ مانند آهن، منگنز، فلزات سنگین و ته نشینی آن ها در مرحله زلال سازی و جلوگیری از رشد بعدی میکرو ارگانیسم ها و گیاهان آبی در تأسیسات تصفیه خانه است.

11-3-7-3- فرآیند تهیه و تزریق مواد شیمیایی

کلرورفریک به عنوان ماده منعقد کننده در مخازنی با ظرفیت 52 متر مکعب ذخیره و پس از آماده سازی در مخازن انحلال توسط سیستم تزریق و خطوط انتقال به حوضچه اختلاط سریع تزریق می گردد. آهک نیز جهت تنظیم pH و بهبود فرآیند انعقاد، به صورت شیر آهک آماده و به کانال آب خام تزریق می گردد. به منظور به دست آوردن لخته های بزرگتر و سنگین تر به خصوص در زمستان (زمانی که دمای محیط کمتر از 12 درجه سانتیگراد می باشد) از پلی الکترولیت به عنوان کمک منعقد کننده استفاده می شود. مقدار تزریق مواد شیمیایی توسط آزمایشگاه به وسیله آزمایشی به نام جارتست تعیین و به واحد بهره برداری اعلام می گردد.
 
11-3-7-4- مرحله اختلاط سریع
به منظور سرعت بخشیدن به عمل انعقاد لخته ها در این مرحله مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند تصفیه در زمانی بسیار کوتاه و با سرعت زیاد توسط همزن مکانیکی با آب مخلوط می شوند.

11-3-7-5-  فرآیند زلال سازی
زلال سازهای این تصفیه خانه از نوع کلریفلاکیولیتور می باشند. در این حوضچه ها عمل انعقاد، لخته سازی و ته نشینی مواد انجام می شود. در هر زلال ساز دو حوضچه استوانه ای هم مرکز وجود دارد که حوضچه داخلی برای فرآیند لخته سازی و حوضچه خارجی برای ته نشینی لخته های ایجاد شده می باشد. آب ورودی بعد از اختلاط با مواد شیمیایی از مرکز زلال ساز وارد حوضچه داخلی شده و به منظور سرعت بخشیدن به پدیده‌ی انعقاد و تشکیل لخته‌ها در تماس با لجن‌هایی قرار می‌گیرند که قبلاً از تصفیه‌آب به‌ دست آمده‌اند. دو همزن مکانیکی جریان چرخشی آرامی در حوضچه ایجاد می کنند تا از ته نشینی لجن در این حوضچه جلوگیری کنند. پس از تماس آب با لجن در حوضچه داخلی و ایجاد لخته های بزرگ تر، آب توسط دریچه هایی واقع در کف دیوار حوضچه داخلی به حوضچه خارجی منتقل می شود. از آنجائیکه آب خروجی زلال ساز به وسیله کانال های کنگره ای واقع در لبه بیرونی زلال ساز خارج می شود جریان شعاعی و رو به بالای آرامی در حوضچه ایجاد شده که سرعت آب با نزدیک تر شدن به کانال خروجی کاهش می یابد. در نتیجه از آنجائیکه لخته های ایجاد شده سنگین بوده و انرژی لازم برای حرکت قائم در جهت خروج آب را ندارند ته نشین می شوند. لجن ته‌نشین شده به وسیله پاروهایی که توسط پل متحرک همواره در حال چرخش هستند جمع آوری و به سمت کانال لجن واقع در کف دیواره حوضچه میانی هدایت می شوند. پس از آن که مقدار لجن ایجاد شده به حد معینی رسید مقداری از آن توسط شیر تخلیه از زلال ساز خارج می شود تا مجدداً مقدار آن به حد مجاز برسد.

11-3-7-6- مرحله صاف سازی
حذف نهایی مواد معلق (کلوئیدی) از آب و فلوک های ریز که در مرحله زلال سازی ته نشین نشده اند در صافی ها انجام می شود. پس از گذشت چند ساعت از کارکرد صافی به دلیل گرفتگی فضای میان دانه های ماسه توسط ذرات همراه آب افت فشاری در جریان آب به وجود می آید که باعث کاهش راندمان صافی می شود. برای برطرف کردن این مسأله صافی ها توسط آب و هوا به صورت معکوس در دوره های متناوب زمانی شستشو می شود.

11-3-7-7- مرحله کلرزنی نهایی
کلرزنی نهایی به منظور گندزدایی و تأمین کلر آزاد باقیمانده در آب خروجی انجام می شود. کلرزنی نهایی در حدی انجام می شود که مقدار کلر آزاد باقیمانده در خروجی تصفیه خانه طبق دستور معاونت نظارت بر بهره برداری و تأیید مدیریت امور نگه داری و بهره برداری تصفیه خانه ها باشد.

11-3-7-8- ذخیره سازی
آب صاف خروجی از تصفیه خانه در یک مخزن 5000 مترمکعبی جمع آوری گردیده و از آنجا به شبکه آبرسانی انتقال می یابد.

11-3-8- ایستگاه پمپاژ
ایستگاه پمپاژ تصفیه خانه اهر به مساحت 55/449 متر مربع و ابعاد 3/24*5/18 متر بوده و در حال حاضر توسط سازمان آب منطقه ای استان در حال احداث می باشد و هنوز به تصفیه خانه تحویل داده نشده است.

11-3-9- ساختمان اداری
ساختمان اداری تصفیه خانه شامل دفاتر مدیریتی، بهره برداری و اداری بوده و دارای مساحت 220 متر مربع و ابعاد 20*11 متر می باشد.

11-3-10- سالن صافی ها
سالن صافی ها که دربرگیرنده صافی ها و تجهیزات کنترل و شستشوی آن ها است به مساحت 1456 متر مربع و به ابعاد 8/39*6/36 متر در ضلع غربی محوطه تصفیه خانه قرار گرفته است. این سالن دارای دو طبقه می باشد که طبقه بالایی
 

شامل صافی ها و تجهیزات کنترلی آن ها و طبقه پایین شامل شیرآلات خروجی و شستشوی صافی ها و نیز تجهیزات تنظیم کننده سرعت می باشند.

11-3-11- ساختمان مواد شیمیایی
ساختمان مواد شیمیایی تصفیه خانه اهر به مساحت معادل 657 متر مربع و به ابعاد معادل 18*5/36 متر دارای تجهیزات نگهداری، تهیه و تزریق کلرورفریک و آهک بوده و در مرکز محوطه تصفیه خانه در شمال ساختمان اداری واقع شده است. تجهیزات مربوط به آماده سازی و تزریق کلرور فریک در تصفیه خانه اهر شامل دو مخزن ذخیره 26 متر مکعبی، دو مخزن تزریق 8/8 متر مکعبی، دو همزن 3 کیلوواتی و دو پمپ تزریق 37/0 کیلوواتی است. تجهیزات مربوط به تهیه و تزریق شیر آهک غلیظ شامل دو مخزن انحلال 6/2 متر مکعبی، دو همزن 2/2 کیلوواتی و دو پمپ تزریق 55/0 کیلوواتی با دبی 1/0 متر مکعب بر ساعت و تجهیزات مربوط به تهیه و تزریق شیر آهک رقیق نیز شامل دو مخزن انحلال 6/5 متر مکعبی، دو همزن 3 کیلوواتی و دو پمپ تزریق 18/0 کیلوواتی با دبی 165/0 متر مکعب بر ساعت می باشد.

11-3-12- ساختمان کلر زنی
ساختمان کلرزنی به مساحت 155متر مربع و به ابعاد 18*6/8 متر دارای تجهیزات کلرزنی و ایمنی مربوطه می باشد. تجهیزات کلرزنی این تصفیه خانه شامل دو دستگاه کلریناتور گازی با ظرفیت 8 کیلوگرم بر ساعت برای کلر زنی اولیه و دو دستگاه کلریناتور گازی با ظرفیت 8 کیلوگرم بر ساعت برای کلر زنی نهایی می باشد. از آنجائیکه گاز کلر دارای خطرات بسیاری بوده و در صورت نشتی بیش از اندازه در محیط باعث بروز مشکلاتی از جمله مسمومیت شدید و حتی مرگ می‌گردد سیستم های ایمنی برای مواجهه با این شرایط در ساختمان کلرزنی در نظر گرفته شده است. تجهیزات سیستم ایمنی شامل یک دستگاه دیتکتور گاز کلر می باشد.

11-3-13- کارگاه فنی و انبار تجهیزات
کارگاه فنی به مساحت 216 متر مربع و به ابعاد 18*12 متر برای انجام امور تعمیر و نگهداری تصفیه خانه در نظر گرفته شده است.

11-3-14- آزمایشگاه
آزمایشگاه تصفیه خانه اهر با مساحت 42 مترمربع و به ابعاد 2/4*10 متر دارای تجهیزات به شرح جدول 11-1 می باشد.

آب مقطرگیری1
اسپکتروفتومتر1
بن ماری1
ترازوی دیجیتالی1
دماسنج1
همزن مغناطیسی1
انکوباتور1
--
کدورت سنج1
--
11-3-15- تجهیزات کنترلی
سیستم کنترلی تصفیه خانه اهر مجهز به تجهیزات اندازه گیری آنلاین به شرح جدول 11-2 می باشد.
دستگاه پی.اچ متر2
دستگاه کدورت سنج2
دستگاه کلر سنج2
سطح سنج17
نشت یاب گاز کلر1

11-3-16- پست برق و برق اضطراری
پست برق این تصفیه خانه به مساحت 62 متر مربع و ابعاد 4/5*5/11 متر جهت مواجهه با شرایط قطعی برق پست و برق اضطراری به مساحت 30 متر مربع و به ابعاد 5/5*6/5 متر توسط سازمان آب منطقه ای در حال احداث می باشد

شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور

"معاونت نظارت بر بهره برداری"















جهت اطلاع از مطالب به روز سایت به کانالهای ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید.